Sünnette ‘kansere karşı koruyuculuk’ detayı! Uzman doktor ilk 2 yaşa dikkat çekti
Sünnetin Önemi ve Zamanlaması
Sünnet, erkek çocuklarının hayatında derin bir anlam taşımaktadır. Psikolojik sorunların önlenmesi açısından çocuğun yaşı ve kullanılan yöntemler sünnet işlemi sırasında son derece kritik bir rol oynamaktadır. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Üroloji Anabilim Dalı’ndan Öğr. Üyesi Doç. Dr. Muzaffer Akçay, sünnetin hastalıklara karşı koruyucu etkilerinin bulunduğunu belirterek, “Özellikle bu nedenle sünnetin ilk 2 yaşta yapılması önerilmektedir.” dedi. Erkek çocukların hayatındaki bu önemli ritüelin zamanlaması, çocuğun yaşı, kullanılan yöntem ve uygulama koşulları son derece önemlidir. Sünnetçi gibi hekim olmayan kişiler tarafından yapılan işlemler ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ailelerde endişe yaratan ideal sünnet yaşı ise en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır.
Doç. Dr. Muzaffer Akçay’ın Görüşleri
Doç. Dr. Muzaffer Akçay, sünnet için en uygun yaş aralıklarını 2 yaş öncesi ve 6-10 yaş arası olarak önermektedir. “Sünnet, penis kanseri gibi hastalıklara karşı koruyucu bir etkiye sahiptir. Bu nedenle özellikle ilk 2 yaş içinde yapılması daha uygundur.” şeklinde konuştu. Akçay, sünnet yaşının çocuğun özel durumlarına göre değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Çocuğun doğuştan sünnetli olması (hipospadias), aşırı kilolu olmasından kaynaklanan gömük penis durumu veya psikolojik sebepler ve aile dinamikleri gibi faktörler, sünnet için önerilen yaş aralığını etkileyebilmektedir. Çocuğun doğumundan sonra ilk 2 yaş içinde tuvalet eğitimi öncesinde sünnet olmasını öneren birçok çalışma literatürde mevcuttur.
İdeal Sünnet Yaşı
Akçay, “2-6 yaş aralığında çocuğun psikososyal gelişimi açısından tıbbi bir zorunluluk olmadığı sürece sünnet önerilmemektedir. Diğer önerilen yaş aralığı ise 6-10 yaş aralığıdır.” açıklamasında bulundu. Sünnetin, penis kanseri gibi hastalıklara karşı koruyucu etkisi göz önüne alındığında, özellikle ilk 2 yaş içinde yapılmasının daha uygun olduğunu vurgulamıştır.
Acil Durumlar ve Sünnet
Doç. Dr. Akçay, acil sünnet gerektiren tıbbi durumları da ele aldı. “Parafimozis, sünnet derisinin geriye çekilmesi durumunda penisi sıkıştırarak halka oluşturması ve sonrasında sünnet derisinin glans üzerine geri kaymasını engellemesi durumudur. Bu durumda acil sünnet yapılmalıdır.” dedi.
Sünnet Yapılmaması Gereken Durumlar
Akçay, sünnet yapılmaması gereken durumları ise şu şekilde sıraladı: “Hipospadias, penis deformiteleri (gömük penis, penisteki eğiklik vb.), kanama bozuklukları ve aktif balanopostit dediğimiz peniste veya sünnet derisinde enfeksiyon varlığı.” Sünnet yapacak cerrahın bu durumları dikkate alarak değerlendirme yapması gerektiğinin altını çizen Akçay, “Eğer penis deformiteleri varsa, aile bilgilendirilmeli ve cerrahi işlemin ertelenmesi veya daha kompleks bir cerrahinin gerektiği açıklanmalıdır.” şeklinde konuştu. Ayrıca, inmemiş testis kontrolü de ihmal edilmemelidir. İlk 18 ay içinde testisler torbaya inmiyorsa, sünnet ile birlikte eş zamanlı inmemiş testis cerrahisi de yapılmalıdır.
Sünnetin Faydaları
- Sünnet, idrar yolu enfeksiyonu riskini azaltır.
- Sifiliz, gonore (bel soğukluğu) gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların görülme sıklığını azaltır.
- HIV enfeksiyonu riskini azaltır.
- Penis kanserine yakalanma oranını düşürür.
Sünnet İçin Kullanılan Yöntemler
Akçay, “Sünnet için çeşitli cerrahi yöntemler uygulanmaktadır.” diyerek bunların giyotin, sleeve, dorsal slit gibi yöntemleri içerdiğini belirtti. Ayrıca, sünnet için özel olarak geliştirilmiş klempleri de vurguladı. Bu tekniklerin birbirine avantajları ve dezavantajları olsa da, aralarında bir üstünlük bulunmadığını ifade etti. Akçay, ailelere sünnet konusunda deneyimli bir hekim bulmalarını önererek, sünnetçi gibi kişilerden kesinlikle hizmet alınmaması gerektiğini ve bunun yasadışı olduğunu söyledi. Sünnet işlemlerini en sık uygulayan uzmanların üroloji, çocuk cerrahisi ve genel cerrahi uzmanları olduğunu da ekledi.
Kilo Sorunu Olan Çocuklarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sünnet, cerrahi bir işlem olduğundan, dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Akçay, “Cerrahi sonrası kanamanın devam etmesi, glans dediğimiz mor-pembe renkli penis başında anormal bir morarma, yara hattından iltihap gelmesi veya çocukta ateş olması durumunda acilen doktora başvurulmalıdır.” dedi. Ayrıca, kilolu çocuklarda penis derisinin kesilmesinden sonra yapışma olabileceğini belirterek, ailelerin bu konuda bilgilendirilmesi gerektiğini vurguladı. Yine, penis şaftından köküne doğru gün içinde kaydırma hareketleri yapılması gerektiğini belirtti.
Sünnet Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Akçay, sünnetin genel veya lokal anestezi ile gerçekleştirildiğini ifade etti. “Cerrahi sonrası enfeksiyon riskini azaltmak için yara hattına 4-5 gün boyunca antibiyotikli krem uygulanması önerilmektedir. Bu süreçte su ile temasından kaçınılması da önemlidir.” diyerek, sonraki süreçlerde ılık suya oturma banyolarının faydalı olacağını belirtti. İlk günlerde sünnet insizyon hattında dairesel bir ödem oluşmasının normal olduğunu, bu ödemin zamanla azalacağını ve yara hattında kabuklaşmaların olabileceğini belirtti. Bu nedenle, ılık suya oturma banyolarının yararlı olduğuna dikkat çekti.